Wil je beginnen met exporteren? Dan is het essentieel om te begrijpen dat je als ondernemer moet voldoen aan verschillende nationale en internationale regelgevingen. In dit artikel hebben we de belangrijkste vereisten voor je op een rijtje gezet.
Navigeer direct naar de onderwerp op deze pagina
1. Stel een exportplan op om je idee op papier te zetten
Net zoals je bij het starten van een eigen bedrijf een ondernemingsplan opstelt, is het ook belangrijk om een exportplan te maken als je wilt beginnen met exporteren. In het exportplan breng je alles in kaart. Waarom wil je gaan exporteren, wat is je doel, welk product ga je verkopen, welke markt wil je betreden, hoeveel ga je investeren en hoe regel je het transport?
2. Kies het juiste exportland(en)
Naast een beschrijving van je product is de keuze van het exportland een van de belangrijkste beslissingen in je exportplan. De meest populaire exportlanden voor Nederland zijn onze buurlanden, Duitsland en België. Deze keuze ligt voor de hand: we zijn bekend met deze landen, de cultuur komt redelijk overeen, we spreken vaak dezelfde taal en het transport is relatief eenvoudig.
Exporteren naar verre bestemmingen (Azië, Afrika, etc.) is complexer. Hier gelden vaak andere regels dan binnen de EU, het transport verloopt via verschillende kanalen zoals zee- en luchtvracht, je bent niet direct bekend met de lokale gebruiken en de markt is moeilijker in kaart te brengen.
3. Voer marktonderzoek uit
Bij het starten met exporteren is grondig marktonderzoek van essentieel belang. Als je niet voldoende inzicht hebt in de lokale afzetmarkt, wordt het moeilijk om op de lange termijn succesvol te exporteren.
Doe onderzoek naar de omvang van de potentiële doelgroep in het betreffende land en identificeer je voornaamste concurrenten. Je kunt ervoor kiezen om het onderzoek zelf uit te voeren, maar in sommige gevallen is uitbesteding aan experts verstandiger.
Het is aan te raden om een ervaren marketeer uit het beoogde exportland in te schakelen. Deze persoon spreekt de taal, is bekend met de branche, weet wie de belangrijke spelers zijn op de markt en kan beoordelen of er potentie is voor jouw idee.
4. Vergroot je kennis over het exportland
Als je het marktonderzoek hebt uitbesteed, ontvang je een document met alle informatie over de markt, branche en het betreffende land. Maar deze informatie is slechts op papier, je moet het land zelf ook echt ervaren.
Reis naar het land en verken de afzetmarkt, bij voorkeur samen met een lokale partner. Bezoek indien mogelijk ook de locaties van je concurrenten, observeer hun activiteiten en maak kennis met de lokale zakelijke gebruiken.
Je bent zeker niet de eerste die worstelt met cultuurverschillen. Elk land heeft zijn eigen gebruiken en wetten. Bijvoorbeeld, geef als directe Nederlander in Azië geen openbare kritiek, want dat wordt als beledigend beschouwd.
Geef in India niets aan met je linkerhand, want die wordt daar voor het toiletgebruik gebruikt. En spreek in Frankrijk de taal, anders word je van tevoren al niet serieus genomen.
Breng bezoeken aan potentiële afnemers en neem deel aan beurzen en evenementen om meer inzicht in de markt te krijgen. Dit is de ideale gelegenheid om lokale contacten te leggen en potentiële zakenpartners en tussenpersonen te ontmoeten.
5. Overweeg indirecte export
Bij exporteren kun je ervoor kiezen om alles zelf te regelen of gebruik te maken van tussenpersonen. Of dit aan te raden is, hangt af van de specifieke situatie, het product en vooral de eisen die het exportland stelt.
Direct leveren aan klanten lijkt in eerste instantie goedkoper, maar kan duur uitpakken vanwege mogelijke misverstanden door culturele verschillen. Hoe groter het cultuurverschil tussen het exportland en Nederland, des te verstandiger het is om tussenpersonen, zoals handelsagenten, in te schakelen.
Een handelsagent spreekt de taal, is bekend met de cultuur en kan lokaal veel voor je betekenen. Deze tussenpersoon beschikt over marktkennis en heeft toegang tot de juiste verkoopkanalen. Hij kan bemiddelen en je in contact brengen met afnemers.
Door een handelsagent in te schakelen, bouw je zelf een klantenkring op. Je wordt als het ware geïntroduceerd in het netwerk van de handelsagent en moet vervolgens je eigen weg zien te vinden. Op deze manier zijn de financiële risico’s kleiner dan wanneer je alles zelf probeert te regelen.
Het nadeel is dat je mogelijk iets minder winst maakt, aangezien je de tussenpersoon moet betalen. Overigens ontvangt een handelsagent alleen provisie voor daadwerkelijk geplaatste orders.
6. Ken de wetten en regels
Je kunt niet zomaar horloges gaan verkopen in Roemenië, ook al zijn de Europese grenzen tegenwoordig gemakkelijker over te steken.
Exporteren gaat gepaard met wetten en regels, die vaak per land verschillen. Je krijgt te maken met invoerrechten, producteisen, aansprakelijkheid, verzekeringen, internationale betalingen en transport.
In Frankrijk moet bijvoorbeeld alles in het Frans worden opgesteld: gebruiksaanwijzingen, verpakkingen, etiketten, enzovoort. Dit betekent dat je het product moet aanpassen aan de Franse verpakking en mogelijk een vertaalbureau moet inschakelen om garantievoorwaarden in het Frans op te stellen. Elk land heeft zijn eigen regels, tarieven en verplichtingen op dit gebied.
Bij export naar verre bestemmingen is het raadzaam om een expediteur in te schakelen. Deze bemiddelaar regelt ter plaatse alles voor je.
Bij transport komen er ook vaak veel zaken kijken. Denk aan het kiezen van het juiste transportmiddel, het afsluiten van verzekeringen, het regelen van het vervoerscontract en het opstellen van andere documenten. Vooral bij verre bestemmingen (Azië, Afrika, enzovoort) is het verstandig om een expediteur in te schakelen.
Een expediteur is een tussenpersoon die ter plaatse alles regelt. Naast het transport van en naar de haven regelt hij ook documenten, verzekeringen en opslag van goederen. Hij is bekend met de lokale douaneregels en kan alles snel afhandelen.
Soms is het ook nodig om extra verzekeringen af te sluiten. Het is dus belangrijk om je vooraf goed te informeren over de geldende regelgeving.
7. Maak gebruik van subsidies
Bij succesvol exporteren is investering vereist. Je krijgt immers je product niet gratis van punt A naar punt B vervoerd. Daarnaast moet je tijd en geld investeren in de voorbereiding, zoals het opstellen van het eerder genoemde exportplan.
Zowel op Europees als nationaal niveau zijn er regelingen en subsidies waar exporterende ondernemers gebruik van kunnen maken.
Deze regelingen variëren van ondersteuning bij de voorbereiding tot bijdragen aan de kosten van investeringen. Een goed voorbeeld hiervan is Starters International Business (SIB). Dit is een begeleidingstraject waarbij je bedrijf wordt klaargestoomd voor export.